Bilirkişi Raporu:

Asıl Eshab-ı Kehf Mağarası’nın Afşin’deki mağara olduğuna dair en kuvvetli delil, bu mağaranın konumunun Kuran-ı Kerim’in Kehf Suresi’nin 17. ayetinde belirtilen tarife birebir uymasıdır. Bu ayette "Baksaydın, güneşin doğduğu zaman mağaranın sağ tarafına yöneldiğini, batarken de sol taraftan onları makaslayıp geçtiğini görürdün. Onlar, mağaranın geniş yerinde idiler. İşte bu Allah'ın mucizelerindendir… " şeklinde ifadeyle mağaranın konumu hakkında bilgi verilmekte ve bu ayete göre mağaraya girişin batıya meyilli olarak kuzey taraftan olduğu anlaşılmaktadır.

Kuran-ı Kerim'de mağara konusunda verilen bilgilerle, Afşin Eshab-ı Kehf Mağarası’nın özellikleri çok büyük benzerlikler gösterir. Bu konuyla ilgili olarak Afşin Mahkemesi'ne 13.08.2004 tarihinde, "tarihi kay­nakların belirttiği şekilde güneşin doğarken ve batarken Afşin Eshab-ı Kehf Mağarası ile olan itribatının" tespiti için dava açılmıştır. Bunun üzerine ilgili mahkeme, Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü'nden 3 öğretim üyesini bilirkişi olarak görevlendirmiştir. Bilim adamları tarafından mağara önünde çok detaylı ve aylarca süren uzun soluklu bir çalışma yapılmış ve bu çalışma neticesinde çok önemli bulgulara ulaşılmıştır.  Bilirkişi heyeti, 22.07.2005 tarihinde mahkemeye sundukları raporlarının sonuç bölümünde, "Güneşin mağaraya yılın 202 günü girerek, Kuran’da ve tarihi kaynaklarda ifade edildiği şekilde, mağaranın içerisini belirli sürelerle aydınlattığını" ifade etmişlerdir. 

T.C.

AFŞİN SULH HUKUK MAHKEMESİ

SAYIN HAKİMLİĞİNE

DOSYA NO        : 2004/18 D.İş

KONUSU           : Bilirkişi raporudur.

                Sayın Hakimliğinizce 19.04.2005 tarihli kararla ‘‘Afşin Eshab-ı Kehf külliyesinde  Eshab-ı Kehf  mağarasına düşen güneş ışınlarının açısının tespiti için 07.05.2005 tarihinde bilirkişi olarak Prof. Dr. Abdullah GÜNEN tarafından keşif mahallinde inceleme yapılarak mahkemenize 08.06.2005 tarihinde ön rapor sunulmuştur. Ön raporda, konunun Astronomi ve Uzay bilimleri ile de ilgisi olması vurgulanarak bu alanda iki bilim adamının bilirkişi heyetine dahil edilmesi tavsiye edilmişti.

                Hakimliğinizce bu öneri dikkate alınarak, Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri öğretim üyeleri  Yrd. Doç. Dr. Zekeriya MÜYESSEROĞLU ve  Yrd. Doç. Dr. Birol GÜROL’u bilirkişi heyetine dahil edilmiştir. Bilirkişi heyeti Prof. Dr. Abdullah GÜNEN başkanlığında 24.06.2005 tarihinde saat 04:30’da keşif mahallinde hazır bulunarak güneşin doğuşunu ve mağaraya girişini gözlemleyerek gerekli inceleme ve ölçümleri yapmıştır. Bilirkişi heyetinin yapmış olduğu inceleme sonucu, mahkemenize tevdi edilmek üzere ekteki raporda sunulmaktadır.

Takdir yüce mahkemenindir. 22.07.2005

Prof.Dr. Abdullah GÜNEN

G.Ü.Kastamonu Fen-Edebiyat Fakültesi Dekânı

BİLİRKİŞİ RAPORU

Konu: Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi’nde bulunan mağara içine Güneş ışığının düştüğü açı ve mağaranın ışık gördüğü zaman aralığının tespiti.

Yöntem:  Konunun sonuca ulaştırılması için aşağıdaki işlemlerin yapılmıştır;

1. i) Olay yerinin enlem ve boylamının belirlenmesi (konum saptama),
2. ii) Mağara ağzı doğrultusunun belirlenmesi (mağara ağzının coğrafik kuzey doğrultusu ile yaptığı açı),

                iii) Farklı tarihler için Güneş’in doğma/batma zamanları ve konumunun belirlenmesi,

1. iv) Güneş ışığının hangi konumlarda mağara ağzına düştüğünün saptanması.

Not: Bölgenin tarihi gelişimi içinde mağaranın önüne inşa edilen ek yapılar bu hesaplamada dikkate alınmamıştır.

Gözlem ve Ölçümler: Üç kişiden oluşan bilirkişi heyetimiz, yukarıda belirtilen ölçümlerin yapılması için, 24 Haziran 2005 tarihi saat 04:30 da (ileri yaz saati uygulamasına göre) olay yerine gitmiştir. Saat 05:22’de Güneş’in ufkun üstüne çıktığı ve ışığın o anda mağara içine düştüğü gözlenmiştir. Mağara ağzının yöneldiği doğrultu göz önüne alındığında Güneş’in batışı sırasında hiç ışık almayacağı belirlenmiş ve bundan sonraki ölçüm ve hesaplar Güneş’in doğduğu konum ve sonrasındaki hareketi üzerine yapılmıştır.

Eshab-ı Kehf  Külliyesinin enlem ve boylamı GPS (Global Positioning System, Küresel Yerbulma Sistemi) aleti ile (±6 metre duyarlıkta) ölçülmüştür. Bulunan değerler:

                     Mağara ağzına ilişkin doğrultunun belirlenmesi amacıyla pusula kullanılmıştır. Yapılan ölçümler sonucunda mağara ağzına ilişkin doğrultunun manyetik kuzey (azimutu) doğrultusu ile 115 açı yaptığı belirlenmiştir. Pusuladan okunan yönlerin manyetik kuzey kutbuna göre olması, buna karşın Güneş doğrultusunun coğrafik kutba göre belirlenmesi nedeniyle pusuladan okunan değer düzeltilmiştir. Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi’nin bulunduğu konum ve ölçüm yapılan tarih için bu düzeltme değeri 5 olarak hesaplanmıştır. Buna göre mağara ağzı doğrultusu coğrafik kuzey ile 110 lik açı yapmaktadır. Söz konusu coğrafik yönler ve diğerleri, ekte sunulan (Külliye’ye ilişkin, T.C. Başbakanlık Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan) proje üzerinde gösterilmiştir.

                Güneş’in doğma/batma zamanı ve konumları: Buradaki hesaplar için bilirkişi heyetimizce hazırlanmış bir bilgisayar programından yararlanılmıştır. Doğma zamanına ait konumlar azimut açısı olarak verilmiştir. Azimut açısı, kuzeyden doğuya doğru 0 ile 360 açı derecesi olarak dikkate alınmıştır. Çizelgede üçüncü sütunda verilen güneşin mağara içine düşme açısı, mağara ağzı doğrultusunun coğrafik kuzey ile yaptığı 110 açı derecesi ile 2. sütundaki azimutu arasındaki fark alınarak bulunmaktadır. Ayrıca çizelgede 2005 yılı için farklı tarihlerde Güneş’in doğduğu doğrultu, mağarayı aydınlatma süreleri verilmiştir.

                Sonuç: 13 Mart ile 1 Ekim tarihleri arasında (202 gün) Güneş doğarken mağara, içine düşen Güneş ışınları tarafından aydınlatıldığı belirlenmiştir. (10 dakika ve daha uzun süre ile). Yılın en uzun günü olan 21 Haziran tarihinde Güneş 59°.6 azimut açısı yani 50°.4 derece ile doğmakta ve mağara içi, saat 05:22:07 den 09:29:31’e kadar ışık almaktadır. Mağaraya ışığın 1 saat ve daha uzun süre ile düştüğü gün sayısı toplam 170 (28 Mart ile 14 Eylül tarihleri arası) olarak tespit edilmiştir. 22  /  07  /  2005

Prof. Dr. Abdullah GÜNEN                             - Gazi Üniversitesi    –  Kastamonu Fen-Edebiyat Fakültesi Dekanı

Yrd. Doç. Dr. Zekeriya MÜYESSEROĞLU         - Ankara Üniversitesi – Fen-Edebiyat Fakültesi  - Astronomi ve Uzay Bilimleri                

Yrd. Doç. Dr. Birol GÜROL                            - Ankara Üniversitesi – Fen-Edebiyat Fakültesi  - Astronomi ve Uzay Bilimleri  

Güneşin Aylara Göre Mağaraya Giriş Seyir Cetveli:

Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi'nin Bulunduğu Bölgede Güneş'in Doğduğu Andaki Azimut Açıları, Mağaraya Geliş (Düşüş) Açıları ve Mağaranın Işık Alma Süreleri: